Αθανάσιος Πάσχου
Υποπτέραρχος ε.α. (ΟΙΚ)
Msc Διεθνές & Οικονομικό Δίκαιο
Οι απειλές της Τουρκίας συνεχίζονται σε ασυνήθιστα υπερβολική ρητορική τόσο από τον Ερντογάν, όσο και από κορυφαία στελέχη της κυβέρνησής του αλλά και της αντιπολίτευσης. Χαρακτηριστικές είναι οι ωμές απειλές του τούρκου ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου που δήλωσε στις 31-5-2022 ότι, «..θα θέσουμε προς συζήτηση την εδαφική κυριαρχία 16 Ελληνικών νησιών αν δεν αποστρατικοποιηθούν..», που σημαίνει ότι η Τουρκία θέτει επίσημα πλέον ζήτημα «αλλαγής συνόρων».
Στο πλαίσιο αυτό διέκοψε ο Ερντογάν κάθε διπλωματική συνομιλία με την Ελλάδα. Εξαπολύει λεκτικές επιθέσεις προσωπικά προς τον Έλληνα πρωθυπουργό. Τα τουρκικά ΜΜΕ καλλιεργούν πρωτοφανές ανθελληνικό κλίμα φανατισμού εναντίον της Ελλάδας και της ιστορίας της, συστήνουν στους τούρκους πολίτες να μην επισκέπτονται τα ελληνικά νησιά.
Προφανώς η Τουρκία νοιώθει απειλούμενη από την Ελλάδα, ειδικά όταν μετά την απόκτηση των νέων οπλικών συστημάτων η χώρα μας θα διαθέτει αεροπορική και ναυτική υπεροχή. Είναι πολύ σοβαρό ζήτημα το να πιστεύει η Τουρκία ότι απειλείται, καθόσον δεν γνωρίζουμε μέχρι ποιού σημείου μπορεί να αντιδράσει στρατιωτικά και πότε, στάση που εύκολα μας παραπέμπει στην αντίδραση του Πούτιν, εισβάλοντας στην Ουκρανία όταν ένοιωσε απειλή από την «υπερεπέκταση» του ΝΑΤΟ.
Η Ελλάδα, μια κατ εξοχήν ειρηνική και δημοκρατική χώρα ουδέποτε πρόκειται να απειλήσει ή να επιτεθεί στην Τουρκία αλλά, έστω για πρώτη φορά στην νεότερη ιστορία, δεν είναι αρνητικό αν η Τουρκία νοιώσει ότι δίπλα της υπάρχει μια αξιόλογη δύναμη που δεν είναι «του χεριού της» και αυτό ίσως φέρει ισορροπία και ειρήνη στην περιοχή. Γνωρίζει επίσης πολύ καλά η Τουρκία ότι και σήμερα η Ελλάδα διαθέτει ισχυρή στρατιωτική δύναμη και προσωπικό με υψηλό ηθικό-εκπαίδευση και δεν είναι Ουκρανία, Λιβύη ή Συρία.
Το ότι η Ελλάδα διεθνοποιεί ανοιχτά πλέον, με ψυχραιμία και εμφανή επίδειξη αποφασιστικής στρατιωτικής αποτροπής αν απαιτηθεί, την επιθετικότητα της Τουρκίας, δείχνει για πρώτη φορά ότι «κάτι γίνεται σωστά», με την έννοια ότι η Τουρκία «καταλαβαίνει καλύτερα» μια στιβαρή Ελληνική στάση αντί της μέχρι σήμερα κατευναστικής πολιτικής που από ένα σημείο και μετά εκλαμβανόταν ως «ηττοπάθεια».
τι μέλλει γενέσθαι;
Δεν είναι ασφαλές να προβλέψουμε τι θα γίνει στο προσεχές μέλλον και μέχρι να ολοκληρωθούν τα εξοπλιστικά προγράμματα που θα μας κάνουν να αισθανθούμε «άτρωτοι» και ασφαλείς απέναντι στην Τουρκία. Αυτό είναι ένα μεταβατικό στάδιο και θα επιδιώξει να το εκμεταλλευθεί η Τουρκία ποικιλοτρόπως συνεχίζοντας να μας προκαλεί έντονα, όσο ακόμα αισθάνεται το πλεονέκτημα στρατιωτικής υπεροχής.
Το κλίμα ανθελληνισμού, που αντανακλά στον ισχυρό ελληνικό πολιτισμό και τον χριστιανισμό, ήταν πάντοτε για την εκάστοτε Τουρκική ηγεσία ένα μέσο συσπείρωσης και χρησιμοποίησής για εσωτερική πολιτική μόχλευση του εκλογικού σώματος. Αυτό συμβαίνει κατά κύριο λόγο και τώρα εν όψει του κινδύνου ο Ερντογάν να απολέσει την εξουσία. Το πιο επικίνδυνο είναι αν διαβλέψει κάτι τέτοιο και με δεδομένο τον αυταρχισμό του, μπορεί να φτάσει ακόμα και σε πολεμική εμπλοκή με Ελλάδα-Συρία, να κηρύξει «κατάσταση έκτακτης ανάγκης», αναβολή των εκλογών και παραμονή στην εξουσία «επ΄αόριστον».
Αποδίδονται στον Ερντογάν χαρακτηρισμοί που δεν αποδίδουν την πραγματικότητα. Σίγουρα δεν είναι σε «παραλήρημα» και «ψυχικό κλονισμό», όπως συνήθως λέγεται. Ό,τι κάνει το κάνει μεθοδικά και με σχέδιο μιλώντας πάντα σε πρώτο πρόσωπο. Ανατολίτικος τρόπος, άσχετα αν εμείς δεν τον καταλαβαίνουμε, ζητάει πολλά για να πάρει ένα, κοκ. Χρειάζεται προσοχή στην αντιμετώπισή του.
Παρά ταύτα ο Τούρκος πρόεδρος είναι έμπειρος και φαίνεται ότι δεν επιθυμεί την ένοπλη σύρραξη με την Ελλάδα. Ο τρόπος σκέψης και οι αντιδράσεις του είναι λίγο-πολύ γνωστές στα δικά μας πολιτικά και στρατιωτικά επιτελεία, προαναγγέλλει τις ενέργειές του, είναι προβλέψιμος. Δεν θέλει να τα βάλει στρατιωτικά με μια χώρα δυτική όπως η Ελλάδα που δεν είναι εξ αρχής βέβαιος για το αποτέλεσμα γιατί ξέρει ότι μπορεί να ηττηθεί. Η Ελλάδα έχει τη δύναμη να το καταφέρει και ας μην έχουν καμιά αμφιβολία οι Έλληνες πολίτες επ΄αυτού.
Συμπέρασμα
Είναι καιρός να θέσουμε και εμείς πλέον τις διεκδικήσεις μας απέναντι στην Τουρκία, ρητά και με σαφήνεια, δεν είμαστε χώρα με αμυντικό μόνο προσανατολισμό «που δεν διεκδικούμε τίποτα».
Μπορούμε να γίνουμε υπό συνθήκες, μαζί με Ισραήλ-Κύπρο-Αίγυπτο, ένας βασικός πόλος με ρυθμιστική και ηγετική θέση στην ΝΑ Μεσόγειο στην αξιοποίηση των ενεργειακών πηγών καθώς και πυλώνας ασφάλειας-σταθερότητας στην περιοχή.
Έτσι λοιπόν για το καλοκαίρι και όσο πλησιάζουμε στις Τουρκικές εκλογές αναμένουμε εντάσεις, εκβιασμούς, συνεχή αλλά ελεγχόμενη κλιμάκωση με προκλήσεις πάσης φύσεως (μεταναστευτικές ροές-υπερπτήσεις-υδρογραφικές έρευνες) καθώς και νέες απειλές.
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι υπάρχει εκ μέρους της Ελλάδας «Σχέδιο Δράσης και Αντίδρασης», στρατιωτικά-πολιτικά-διπλωματικά και κάθε πληροφορία σχετικά με την τουρκική νοοτροπία και στάση, δυναμικά αξιολογείται. Ο στρατιωτικός μηχανισμός της χώρας είναι σε ετοιμότητα για κάθε ενδεχόμενο. Ο εχθρός υπάρχει, τον ξέρουμε, τον αναλύσαμε και μπορούμε να τον τιμωρήσουμε αν επιχειρήσει εναντίον της εδαφικής μας κυριαρχίας.